Een groene tuin

Van tegeltuin naar groene tuin
Een compleet betegelde tuin… Een paar jaar geleden was het weliswaar een trend, nu kiezen steeds meer mensen voor een groene tuin. Dat is goed nieuws, want elke vierkante meter tegels die vervangen wordt door planten, is er één. Weer een vierkante meter voor de bloemen en bijen, en waar het regenwater gewoon de grond in kan lopen. Met zo’n 30 duizend hectare aan tuinoppervlak in Nederland, valt hier nog flink wat winst te behalen.

Wanneer je een groene tuin maakt, creëer je een natuurlijk ecosysteem aan huis. Je draagt bij in de strijd tegen de bijensterfte, verbetert de biodiversiteit en helpt voorkomen dat het riool overbelast raakt. Ook voorkom je hittevorming in je tuin.

Wanneer spreken we van een groene tuin?
Wanneer je tuin minstens voor twee derde uit groen bestaat, zit je goed. Dat wil dus niet zeggen dat er geen plek meer is voor een mooi strak tegelterras: bij die twee derde horen namelijk ook het gazon, evenals al het verticale groen, zoals de klimop tegen de schutting en de druif tegen de pergola. Een groene tuin wil ook niet zeggen dat je tuin verwilderd oogt: je kunt de rijkbloeiende planten keurig inkaderen in een strakke, verhoogde border.

Bestrating kiezen voor een groene tuin
In een groene tuin kun je dus prima één of meerdere mooie terrassen aanleggen. Houd er wel rekening mee dat je het terras op afschot plaatst en dat de tegels niet te groot zijn. Want over het algemeen geldt: hoe meer voegen, des te beter de afwatering. Vierkantemetertegels zijn om die reden niet aan te raden.

Vaste planten voor de bijen
De kunst van een groene tuin is ook om ervoor te zorgen dat er elke maand wel wat in bloei staat. Met een strakke partij van buxus- en taxushaagjes ga je dit niet bereiken; je kunt daarom het beste één of meerdere grote vasteplantenborders aanleggen. Vaste planten zijn planten die afsterven in de winter, maar die in het voorjaar weer beginnen met groeien. Enkele voorbeelden van bekende vaste planten zijn rode zonnehoed, flox en ooievaarsbek.

Het voordeel van vaste planten is dat ze gedurende een lang tijdsbestek bloeien, meestal ergens tussen maart en november, waardoor je in bijna elk jaargetijde wel bloemen in de tuin hebt staan. Dat is niet alleen leuk voor het oog, maar zo is er ook altijd nectar beschikbaar voor de bestuivers.

Ga aan de slag met een beplantingsplan maken.

Plant bloembollen
In een natuurlijke, groene tuin zijn bloembollen, en dan met name lentebollen, een perfecte aanvulling op de vaste planten. Ze nemen nauwelijks ruimte in beslag en bloeien al op het moment dat de vaste planten nog moeten ontwaken. Zo zijn er bloembollen die in januari en februari al bloeien, op het moment dat de vroege hommels op zoek gaan naar de eerste bloemen. Wil je de bestuivers dus al vroeg in het jaar helpen, plant dan (een heleboel!) sneeuwklokjes en krokussen in je tuin.

Kijk bij bloembollen planten om te zien hoe je te werk gaat.

Hittevorming voorkomen
Beschik jij over een (kleine) tuin op het zuiden, lopen de temperaturen in de zomer razendsnel op en valt het watertekort niet bij te sproeien? Geen goed nieuws voor je planten en de biodiversiteit. Bovendien is een oververhit terras ook voor jou niet zo uitnodigend.

Je verwacht het misschien al, maar het is met name het groen in een tuin dat de temperaturen bij extreme hitte drastisch omlaag weet te drukken. Je kunt hierbij denken aan allerlei soorten groen: vaste planten, heesters en het gazon. En bomen, die spelen hierin de belangrijkste rol. Elke tuin zou daarom, hoe klein ook, tenminste één boom moeten hebben. In het voorjaar bouwen vogels hun nesten tussen de takken en de bladerkroon zorgt voor natuurlijke schaduwplekken. Of kies voor twee bomen! Dan heb je de perfecte plek om je hangmat onder te hangen, want onder het gebladerte voelt het veruit het koelste aan van heel je tuin.

Wat ook nog helpt om de temperaturen in je tuin verder terug te dringen, is een mulchlaag aanbrengen. Meer hierover lees je bij mulchen.

Je planten voeden met eigen compost
Compost is een bodemverbeteraar van de bovenste plank. In een natuurlijke tuin is het dus logisch om je planten te voeden met zelfgemaakte compost. Door zelf te composteren, houd je de kringloop in eigen tuin en ben je lekker duurzaam bezig.

Ga zelf aan de slag met een compostbak maken.

Bedenk wel dat de hoeveelheid compost die je produceert vaak te klein is om heel de tuin mee te bemesten. Zeker wanneer planten veel bloemen of oogst produceren of op een andere manier veel energie inleveren - denk aan hagen en het gazon - moet je daarom nog aanvullend bemesten. Hiervoor kun je het beste een organische mest gebruiken.

Nog wat tips voor een groene tuin
- Knip vaste planten pas af in het voorjaar. Het afgestorven loof vormt in de winter een beschermlaag voor de planten en allerlei kleine dieren die ertussen schuilen. De zaden in de uitgebloeide bloemen worden gretig bezocht door de vogels.
- Tuinvogels mogen het hele jaar bijgevoerd worden. Plaats een vogelhuisje met daarin wat vogelzaad of speciale vogelpindakaas.
- Een waterbron zoals een vijver of een wadi in een groene tuin vergroot de biodiversiteit.
- Gif past niet in een natuurvriendelijke, groene tuin. Wil je toch een middel gebruiken, controleer dan of het op natuurlijke basis is. Wij verkopen ook lieveheersbeestjes die je kunt inzetten om bijvoorbeeld luizen te bestrijden.
- Vervang de schoffel voor een kniematje en een paar goede tuinhandschoenen; door met je handen te wieden, wied je selectiever en kun je het de sierlijke onkruidsoorten eens in bloei laten komen. Voor de bestuivers zijn ze erg belangrijk. Let wel op dat je geen woekeronkruiden in je tuin toelaat: lees meer hierover bij onkruid herkennen.