Zelf een pergola maken

Bepaal waar je de pergola neer wil zetten. Plaats 'm op een vlakke en stevige ondergrond, bijvoorbeeld gras of beton. Dit geeft stabiliteit en zorgt ervoor dat je pergola veilig overeind blijft staan. Controleer bij een betonnen ondergrond altijd of deze volledig waterpas is. Zet daarnaast alle losse spullen aan de kant, zodat je makkelijk te werk kunt gaan. Bekijk ook altijd de website van je gemeente zodat je je aan de juiste eisen kunt houden met betrekking tot de afstand van de tuinpalen tot de erfgrens.

Bepaal vervolgens waar je de rechtopstaande palen van de pergola gaat plaatsen. Meet hiervoor de lengte, de breedte en de hoogte op. Wil je bijvoorbeeld een vierkante of juist een rechthoekige pergola? Of wil je een pergola in een U-vorm ter decoratie? Dit helpt je een idee te krijgen van hoeveel palen je nodig hebt en hoe je ze moet plaatsen.

De pergola in dit stappenplan wordt een vierkant van 2,20x2,20x2,42 meter. Hiervoor zijn acht palen nodig: vier staanders en vier liggers. Markeer vervolgens de plek waar je hem wil plaatsen. Hiervoor kun je bijvoorbeeld haringen gebruiken. Houd rekening met de afstanden tussen de palen en verdeel dit gelijkmatig tussen de lengte en de breedte van de pergola. Controleer vervolgens of de gemarkeerde palen evenwijdig aan elkaar staan door ze diagonaal van beide kanten op te meten. Is de afstand precies even lang? Dan staan de palen haaks op elkaar.

Voor de pergola is het belangrijk dat alle palen dezelfde kopmaat hebben. Gebruik palen met een kopmaat van 6,8x6,8 cm of 8,8x8,8 cm; deze passen in de meeste verbindstukken. De verbindstukken moeten een tikkeltje groter zijn: 7x7 cm of 9x9 cm. Dit is belangrijk, omdat hout nog uitzet wanneer het bijvoorbeeld door een regenbui nat wordt.

Pergola tuinpalen komen in verschillende opties zoals douglas of geïmpregneerd hout. Kies je voor deze soorten dan ga je voor hout dat beter te bewerken en ook relatief voordelig is. Voor de pergola in dit stappenplan is er gekozen voor geïmpregneerd hout.

Heb je een losse ondergrond? Gebruik dan paalhouders met een punt. Deze zijn eenvoudig te monteren en doordat je geen paal in de grond hoeft te plaatsen heb je daarnaast ook minder snel last van houtrot. Bij een verharde ondergrond gebruik je paalhouders met een plaat. Deze monteer je op de ondergrond. In dit stappenplan wordt de pergola op gras geplaatst en daarom worden er dus paalhouders met punt gebruikt.

Om de staanders te beschermen tegen houtrot smeer je het gedeelte van de paal dat in de houder komt te staan in met Rubber Seal. Wanneer je de palen los in de grond plaatst bepaal je het gedeelte dat onder de grond zal komen. Tel er in beide gevallen een paar centimeter bij op. Dit is het in te smeren oppervlak.


Breng met een blokkwast een laag Rubber Seal aan op alle zijden en de onderkant van de tuinpaal. Laat deze vervolgens goed drogen.

Indien de palen nog niet op maat zijn zaag je de balken op de gewenste lengte met een afkortzaag. Zijn de balken dikker dan 70 mm? Zaag de balk dan in twee keer: zaag eerst een deel van de balk en draai hem daarna een halve slag om het laatste deel af te zagen.

Met de verbindingsstukken kun je de tuinpalen gemakkelijk aan elkaar monteren. Plaats het bovenwerk van de vier palen op de grond. Boor de schroefgaten voor en monteer de vier liggers in de verbindstukken.

Gebruik een zware hamer of een paalrammer om de paalhouders met de punt in de grond te slaan. Plaats altijd eerst een houten blokje in de paalhouder, zo voorkom je dat de paalhouders beschadigen. Sla de punten in zijn geheel in de grond, maar zorg ervoor dat de houders nog boven de grond uit steken. Controleer of de paalhouders nog steeds haaks op elkaar staan. Plaats de palen in de houders, houd ze zo recht mogelijk en schroef ze vast. Gebruik hiervoor houtdraad bouten en carrosserieringen. Boor de gaten goed voor om splijten van het hout te voorkomen.


Wil je de palen los in de grond plaatsen? Maak dan met een grondboor een gat iets minder diep dan de paal uiteindelijk de grond in moet. Houd de paal zo recht mogelijk en sla deze de laatste 10 tot 15 cm met een paalnrammer of zware hamer de grond in. Controleer of alle vier de palen waterpas zijn. Stamp hierna de grond rondom de paal aan.

In dit stappenplan is ervoor gekozen om de open zijde van het verbindstuk aan de bovenkant te houden, zodat het verbindstuk waterpas kan worden gesteld. Om een extra handje te creëren plaats je in de paal een schroef, zodat het verbindstuk daarop kan rusten tijdens het monteren. Plaats met minimaal twee personen het bovenframe op de geplaatste staanders. Boor de gaten voor en schroef vervolgens het bovenframe vast aan de staanders.

Werk de pergola af met bijvoorbeeld een natuurrol zoals een rieten scherm of een bamboe rol aan de bovenkant. Ook kun je versieringen zoals populaire klimplanten gebruiken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de witte druif of blauwe regen. Of kies, zoals in dit stappenplan is gedaan, voor een schaduwdoek. Deze monteer je met verschillende bevestigingsmaterialen. Bepaal hoe je het doek wil hangen en monteer het bevestigingsmateriaal aan de palen op de juiste plek.